Vergeet de klassieke boekhouder. Door de informatisering en de digitalisering ondergaat de sector momenteel een metamorfose. De rekenwonders, die zich vooral schuil hielden achter hun computer, worden proactieve adviseurs die gericht naar de klant toestappen. Een toekomstvisie over Boekhouding 4.0.

Het stereotype beeld van een boekhouder die zich in een grijs pak, rekenmachine in de hand, enkel over cijfers buigt, is niet meer. Enerzijds door de informatisering van de sector, anderzijds doordat ondernemers steeds meer een breder, strategisch advies willen. "De trend werd enkele jaren geleden ingezet.

Boekhoudkantoren die er niet opspringen, missen de boot", zegt expert Raf Sels. Raf is sinds 2016 ceo van SBB Accountants & Adviseurs, één van de grootste accountantskantoren van Vlaanderen. SBB heeft 30 kantoren, en telt 450 medewerkers en 22.000 klanten. "Bij mijn aanstelling tot ceo, voordien was ik operationeel directeur, hebben we een plan opgemaakt om de visie, de missie, en de waarden van ons bedrijf te herschrijven.

Het proces waarbij de input van gegevens geautomatiseerd wordt, is volop bezig, waardoor de medewerkers moeten evolueren van klassieke boekhouder tot een vertrouwenspersoon die ook advies geeft", zegt Sels. Op basis van dit plan ontwikkelde SBB een 'Visie 2020', gesteund op vier pijlers.

• Ten eerste staat de klant centraal. Wat zijn hun verwachtingen?
• Daarnaast bekijken we hoe de medewerker zichzelf ziet evolueren in dit verhaal", schetst Sels.
• Ten derde hebben we een digitaal klantenportaal ontwikkeld, waarop de klant zijn facturen aanlevert. Die worden onmiddellijk verwerkt en opgevolgd waardoor de klant op elk moment zijn cijfers kan raadplegen.
• Ten slotte versterken we het bestaande advies met nieuwe tools, door extra kennis op te doen en dit verder uit te bouwen".

De evolutie is ingezet. De boekhouder, die enkel achter zijn computer zit, verdwijnt. "En dat is uiteraard geen evidente zaak", zegt Sels. "Boekhouders zijn in de eerste plaats altijd goed geweest met cijfers. Vandaag moeten ze proactief omgaan met klanten, communiceren, en advies geven. Om dit proces te begeleiden, zijn vandaag 20 vakmensen permanent bezig met het opleiden en ondersteunen van onze medewerkers", zegt Sels.

De huidige evolutie wordt wel eens 'Boekhouding 4.0' genoemd. Boekhoudkantoren spelen hierop in, maar is ook het onderwijs klaar? "Vandaag zijn er steeds minder studenten die de richting 'boekhouding' volgen. De instroom is dan ook laag, en het is alle hens aan dek om mensen binnen te halen. Vandaag staan er 21 vacatures open bij ons. Een pijnlijke, maar helaas ook logische vaststelling. Want er wordt te vaak verteld dat het beroep 'boekhouder' verdwijnt. Niets is minder waar natuurlijk. Het beroep ondergaat een verandering, dat wel. Maar verdwijnen? Dat zal niet gebeuren".

Volgens Raf Sels moeten er nieuwe skills toegevoegd worden aan de opleiding. "Communicatie wordt steeds belangrijker, en dat moet getraind worden in de opleiding. De nieuwe boekhouders moeten een dienst kunnen verkopen aan de klant. De samenwerking met de klant wordt veel uitgebreider. Vroeger overliep men de facturen en cijfers, vandaag verwacht de klant een breder, strategisch ondernemingsadvies. De boekhouder gaat proatief tewerk, bespreekt pijnpunten, en zoekt oplossingen.

Om de samenwerking met de klant te optimaliseren voerden wij het SPORT-beleid in, wat staat voor samenwerking, professionaliteit, ondernemingszin, respect, en transparantie. De mindset van onze medewerkers is vandaag al in die zin aan het veranderen. Ze zijn zich bewust van de evolutie, en we laten hen vrij om hun weg te vinden.

We bieden hen intern tijdens de werkuren opleidingen aan om skills als 'presentatietechnieken' en 'proactief adviseren' bij te schaven. De kloof tussen 'waar staat de medewerker vandaag' en 'waar willen we naar toe' wordt kleiner. En daarom blijven we investeren in de digitalisering ".

Ook de ondernemerswereld lijkt stilaan klaar voor de digitale (r)evolutie. "We laten de klanten nog steeds vrij in hun keuze. Als ze liever hun facturen eigenhandig binnenbrengen, dan mag dat nog altijd. Maar we merken dat we steeds meer ondernemers mee krijgen in het nieuwe verhaal. In een half jaar tijd hebben 1.400 klanten als test gebruik gemaakt van het digitaal platform dat we gecreëerd hebben. Zowel onze medewerkers als de klanten reageerden heel positief. Wij kunnen sneller werken, de klant kan alles altijd en overal raadplegen. Het is een win-win voor alle partijen".