Koning auto regeert. Maar welke bedrijfswagen is vandaag fiscaal het interessantst? De klassieke, hybride, of elektrische wagen? Een eenduidig antwoord is er (nog) niet. "De elektrische wagen is de toekomst. Als hij goedkoper wordt", zeggen fiscaal experts Donald en Filip Vandenberghe. Een dubbelgesprek over de vergroening van het wagenpark.

Toch maar eerst even voorstellen. Donald en Filip Vandenberghe zijn tweelingbroers. Beiden gespecialiseerd in fiscaliteit. Filip (met bril) als adviseur bij FOD Financiën, Donald als medezaakvoerder van Flamée en Partners, een advieskantoor in accountancy en fiscaliteit. Ze delen dezelfde interesse, maar dus vanuit een andere basis. De overheid versus de bedrijfswereld. De ideale gesprekspartners over de fiscale voordelen van hybride en elektrische wagens. Elektrische en hybride wagens komen bijna wekelijks in het nieuws. Maar wat is het verschil nu? En wat is het fiscaal interessantst?

"Het fiscaal voordeel is het grootst bij de zuivere elektrische wagens. De kosten van bedrijfswagens die volledig elektrisch zijn, kunnen tot nu toe 120 procent afgetrokken worden in de vennootschap. Alle kosten, behalve brandstofkosten/elektriciteit, zijn dus 120 procent aftrekbaar. In het recente zomerakkoord (26 juli 2017) heeft de regering evenwel voorzien dat de aftrek voor zuiver elektrische wagens vanaf 2020, beperkt zal worden tot 100 procent. De kosten van de hybride bedrijfswagens, dit zijn elektrische wagens waarin ook nog een klassieke motor zit, kan je voor 100 procent aftrekken als beroepskost. Wel te verstaan op voorwaarde dat het een milieuvriendelijke motor betreft waarbij de CO2-uitstoot lager is dan zestig gram per kilometer".

Eveneens in het zomerakkoord bindt de regering evenwel de strijd aan met de zgn. "fake-hybrides". Plug-in hybrides kennen een enorme groei. Dergelijke hybrides laden hun batterij niet enkel op bij het remmen, maar kunnen ook via het stopcontact worden opladen. Daardoor verhoogt de actieradius van dergelijke wagens merkelijk. Uiteraard wil dit niet zeggen dat de gebruikers van deze wagens ook zoveel mogelijk elektrisch rijden. En precies daar knelt het schoentje. Men weet niet in welke mate deze wagens ook effectief elektrisch aangewend worden. Zo zit er in dergelijke wagens meestal een lichte batterij, kwestie van het voertuig een hybride te kunnen noemen, maar wordt deze zelden gebruikt omdat deze batterij te licht is in verhouding tot de zwaarte van het voertuig. Ondanks het feit dat er eigenlijk nooit of zeer beperkt elektrisch gereden wordt, wordt er fiscaal toch een aftrek van 100% toegekend, terwijl de "klassieke" motor in dergelijke wagen sterk vervuilend is en veel CO2 uitstoot. Bovendien dient er in hoofde van de genieter van het voordeel van een bedrijfswagen slechts een laag voordeel van alle aard aangerekend vermits de hybride meestal in de laagste categorie van voordeel van alle aard valt. Daarom heeft de regering in het zomerakkoord voorzien dat er voor dergelijke 'fake hybrides' een extra heffing zal komen die zal afhangen van de energiecapaciteit van de batterij van de hybride wagen (kilowattuur) t.o.v. het gewicht van het voertuig. Uiteraard zullen de zwaardere wagens op die manier vlugger onderhevig zijn aan de extra heffing. Over het precieze bedrag van de heffing is nog niets bekend maar wel dat deze heffing pas zou worden ingevoerd tegen 2020.

Met zijn allen dus een elektrische bedrijfswagen aanschaffen?

Toch nog niet meteen, zo blijkt. "De catalogusprijs voor een zuivere elektrische wagen is nog steeds veel duurder in vergelijking met een wagen met klassieke verbrandingsmotor. Tesla heeft intussen wel al een derde model gelanceerd. Pas als er sprake is van massaproductie zal de prijs van de elektrische wagen dalen", zegt Filip. Naast de hoge prijs is er ook nog een tweede drempel: de actieradius. "Met de meeste elektrische wagens kan je vandaag zo'n 400 kilometer rijden. Bovendien is er nog de psychologische trigger, de angst om niet tijdig de batterij te kunnen opladen. Elektrische laadpalen zouden meer zichtbaar moeten zijn in het straatbeeld, net zoals de tankstations voor klassieke wagens. Vlaams minister van Energie is bezig hier werk van te maken".

Wat met de klassieke wagen? "Die wordt vandaag nog het meeste gebruikt uiteraard, maar zal in tijden van de verdere vergroening van het wagenpark en door de invoering van lage emissiezones op termijn verdwijnen. De vervuilende dieselmotor is momenteel kop van jut", zegt Filip. Niemand weet hoeveel bedrijfswagens er precies rondrijden in ons land, maar geschat wordt dat het er meer dan 450.000 zijn, voornamelijk dieselwagens. "Dat is relatief veel in vergelijking met onze buurlanden, maar ook niet verwonderlijk", zegt Donald.

"Een kosten/baten analyse van een loonsverhoging versus een bedrijfswagen is vlug gemaakt. In geval van een loonsverhoging stijgt de loonkost voor de werkgever substantieel terwijl de werknemer quasi geen extra koopkracht bijkrijgt door de sociale zekerheidsbijdragen en de personenbelasting, de overheid is de enige winnaar. Het hoeft niet te verwonderen dat men alternatieven zoekt zoals de salariswagen om goede medewerkers aan te trekken en te motiveren. Een structurele tax shift had dit kunnen oplossen".

Het kernkabinet heeft in juni echter gekozen voor de invoering van een mobiliteitsbudget. Daartoe zou een werknemer vanaf 1 januari 2018 over een budget kunnen beschikken met de bedoeling de bedrijfswagen in te ruilen voor een alternatief vervoersmiddel zoals de trein, bus, metro of de fiets om de woon-werkverplaatsing te maken en om vervolgens nog cash over te houden. Vraag is uiteraard hoeveel werknemers afstand zullen willen doen van hun bedrijfswagen om vervolgens een alternatief vervoermiddel aan te wenden. Het openbaar vervoer heeft immers niet het comfort en de betrouwbaarheid van de wagen. Ook de wagensector kent dus disruptieve innovatie.

De conclusie luidt: de klassieke wagens zullen op termijn verdwijnen, de hybride wagens zijn een tussenoplossing, de elektrische wagens zijn de toekomst.

"We willen allemaal wel groen rijden, maar de kostprijs houdt velen van ons nog tegen. Elektrische wagens worden vandaag vooral gekozen door trendsetters, early adapters", zegt Donald. "De hybride wagens zijn een interessante tussenoplossing", vult Filip aan. "Al blijft de vraag hoeveel er effectief elektrisch wordt gereden met deze hybrides? De elektrische wagen zal de verbrandingsmotor verdringen naarmate de aankoopprijs democratischer wordt en het niveau bereikt van een doorsnee gezinswagen zoals we die nu kennen. Ook de toenemende actieradius is een beslissende (psychologische) parameter. Dit laatste kan bereikt worden door gebruik te maken van lichtere batterijen. Een Tesla weegt vandaag zo'n 2,5 ton, de batterij ervan maar liefst 700 kilogram. Eens er lichtere batterijen beschikbaar zijn is de trein vertrokken, en het zal geen Fyra zijn". Hybride bedrijfswagens, plug-in hybrides met of zonder range extender, kunt u daarentegen voor 100% aftrekken indien de CO2-uitstoot lager is dan 60 g/km.

Vergroening van het wagenpark.

Sinds februari 2017 kunt u er niet meer om heen: de Lage-Emissiezones (verder: LEZ) werd ingevoerd in Antwerpen. In 2018 zal Brussel volgen en vanaf 2020 ook Gent, de trend is gezet. De controle van de LEZ heeft plaats aan de stadsgrens. Tijdens het binnenrijden van de stad houden slimme camera's alle voertuigen constant in het oog. Van zodra een auto de zone niet in mag omwille van een te hoge emissie, ontvangt de eigenaar een boete. Deze zones worden aangeduid aan de hand van nieuwe verkeersborden.

Voordelen voor de werkgever: Premie voor roetfilter.

Gesloten filters houden 90% van het fijn stof tegen, half-gesloten roetfilters houden 30 à 50% van het fijn stof tegen. Bij nieuwe wagens is een gesloten roetfilter standaard, voor deze wagens kunt u dus geen premie meer aanvragen. De premie betreft een terugbetaling door de overheid van 100% van de gemaakte kosten met een absoluut maximum van 600 EUR. De prijzen voor de half-open filters, inclusief plaatsing, bedragen tussen de 400 en 2.500 EUR. De premie is enkel mogelijk voor dieselwagens. Roetfilters zijn echter geen permanente oplossing, vanaf 2020 voldoet de roetfilter niet meer en zullen enkel nog nieuwe wagens toegelaten worden in de LEZ. Aftrekbaarheid bedrijfswagen. De kosten van bedrijfswagens die 100% elektrisch zijn, kunnen 120% afgetrokken worden in de vennootschap of in de éénmanszaak. Alle kosten, behalve brandstofkosten/ elektriciteit, zijn 120% aftrekbaar. Hybride bedrijfswagens, plug-in hybrides met of zonder range extender, kunt u daarentegen voor 100% aftrekken indien de CO2-uitstoot lager is dan 60 g/km. Verkeersbelasting. 100% elektrische bedrijfswagens, plug-in hybrides met een maximale CO2-uitstoot van 50g/km en waterstofauto's worden sinds januari 2016 vrijgesteld van verkeersbelasting in het Vlaams gewest. Voor 100% elektrische wagens die ingeschreven zijn in het Waals Gewest, betaalt u een minimum verkeersbelasting van 77,35€/jaar. Dit is hetzelfde als in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Voordeel voor werknemer

Wanneer een werkgever een bedrijfswagen voor persoonlijk gebruik ter beschikking stelt aan zijn werknemer of bedrijfsleider, ontstaat er een belastbaar voordeel alle aard (VAA) in hoofde van de verkrijger. Door de jaarlijkse aanpassing van de referentie-uitstoot stijgt het VAA voor 2017 met 1 à 3 %. Afhankelijk van het type voertuig leidt dat tot een maandelijkse meerkost van 10 tot 15 euro. Dit voordeel alle aard is aan bedrijfsvoorheffing onderworpen. De waarde van het voordeel wordt toegevoegd aan het bedrag van de bezoldigingen en onderworpen aan de gewone schalen van de bedrijfsvoorheffing. Het VAA wordt berekend aan de hand van de catalogusprijs inclusief BTW in nieuwe staat, de CO2-uitstoot en de leeftijd coëfficiënt van het voertuig. Voor 100% elektrische auto's, wordt in de berekening van de VAA het laagste percentage van 4% toegepast in de formule van het VAA.

Conclusie. Ecologische bedrijfswagens zijn interessant enerzijds door de lage CO2-uitstoot waardoor het VAA beperkter is en anderzijds hoeft men zich geen zorgen te maken om lage emissie zones binnen te rijden. En... een kosten/baten analyse tussen een loonsverhoging of een bedrijfswagen is vlug gemaakt. Bij loonsverhoging blijft voor de werknemer niet veel netto over. Een structurele tax shift zou dit kunnen oplossen.